Special Integriteit & Weerbaarheid richting gemeenteraadsverkiezingen
Voor een integer, betrouwbaar lokaal bestuur is het belangrijk om al in de selectiefase van kandidaat-volksvertegenwoordigers aandacht te geven aan de mogelijke schaduwkanten van het ambt. Zo wordt gewerkt aan een weerbaar bestuur dat het hoofd kan bieden aan oneigenlijke beïnvloeding. Weerbaarheid ontstaat onder andere door inzicht in en bewustzijn over eigen kwetsbaarheden en risico’s.
In het licht van de aankomende gemeenteraadsverkiezingen presenteert het Netwerk Weerbaar Bestuur deze maand een special over Integriteit, met handvatten voor het versterken van de bestuurlijke weerbaarheid van de kandidaat-volksvertegenwoordigers en -bestuurders. De handvatten zijn gericht op (lokale) politieke partijen en burgemeesters.
Factsheet Integriteitstoetsing kandidaat-volksvertegenwoordigers
De Handreiking Integriteitstoetsing van kandidaten voor decentrale politieke partijen ondersteunt decentrale politieke partijen op het gebied van integriteit in het wervings- en selectieproces van kandidaat-volksvertegenwoordigers. Politieke partijen hebben een belangrijke verantwoordelijkheid bij de werving en selectie van deze politieke ambtsdragers. Over de Handreiking is een toegankelijke animatie gemaakt. De praktische tools uit deze handreiking zijn nu vormgegeven als een aparte, handig uitdeelbare factsheet – die selectiecommissies de mogelijkheid geven om integriteit in het selectieproces aan te kaarten.
Burgemeester Verkleij van Noordwijk beveelt de verspreiding van deze tools aan lokale fracties van harte aan:
De buitenwereld kan zeer weerbarstig zijn. Hier wil ik raadsleden in ondersteunen en hen tools meegeven, zodat zij zich gesteund voelen bij het uitvoeren van hun rol.
Lees het hele interview met burgemeester Verkleij over haar ervaring met het integriteitsvraagstuk in haar gemeente.
Weerbaarheidscheck voor politieke partijen
Netwerken leveren veel op, maar brengen soms ook risico’s met zich mee. Daarom werken gemeente Eindhoven, Saxion Hogeschool, Taskforce RIEC en het ministerie van BZK aan een aantal instrumenten die de individuele weerbaarheid van lokale bestuurders, volksvertegenwoordigers én de gemeentesecretaris versterken. Netwerkbewustzijn vormt daarin de rode draad.
Een van deze instrumenten, de weerbaarheidscheck voor de werving en selectie van aankomende raadsleden en kandidaat wethouders, is vanaf nu beschikbaar voor alle decentrale overheden. De check is een aanvulling op de tools uit de Handreiking Integriteitstoetsing.
Toolbox Taskforce RIEC
Welke invloed heeft ondermijnende criminaliteit op de kwaliteit en integriteit van het openbaar bestuur? Hier is een belangrijke rol weggelegd voor burgemeesters en griffiers. Vanuit Taskforce-RIEC Brabant-Zeeland is een toolbox samengesteld om hen te helpen dit belangrijke thema richting de gemeenteraadsverkiezingen 2022 te agenderen en op te pakken.
De toolbox – een interactieve pdf - bestaat grotendeels uit al bestaande producten van overheidspartners.
Module voor lokale politieke partijen
In de nieuwe online Module Integriteit en Weerbaarheid van het Kennispunt lokale politieke partijen wordt aandacht besteed aan hoe integriteit en weerbaarheid een plaats kunnen krijgen bij het werven en selecteren van kandidaat-raadsleden en –wethouders. Wanneer mogelijke risico’s en kwetsbaarheden op dat vlak op tijd worden gesignaleerd, kan kans verkleind worden dat een raadslid of wethouder politieke uitglijders maakt – of veroorzaakt – als zij eenmaal gekozen of benoemd zijn. De module bestaat uit twee onderdelen: (1) de werving en selectie van kandidaat-raadsleden en (2) de werving en selectie van kandidaat-wethouders en neemt lokale partijen op integriteitstour met oog op de gemeenteraadsverkiezingen in 2022.
Winnie Prins, voorzitter van het bestuur van het Kennispunt lokale politieke partijen, onderstreept het belang van aandacht voor integriteit en weerbaarheid in de selectiefase voor lokale politieke partijen:
Accepteer je dat ijsje dat je krijgt aangeboden van de plaatselijke winkelier, of dat nieuwe wijntje om te proberen, of is de offerte voor jouw klus lager dan normaal? Dat zijn zaken waar iedereen mee te maken kan krijgen en die een raadslid of wethouder kwetsbaar kan maken. En het begint met dit soort kleine voorbeelden.
Lees het volledige interview met Winnie Prins.
Roadtour bestuurlijke integriteit 2021
Tijdens de eerste digitale bijeenkomst van de 'Roadtour bestuurlijke integriteit 2021' op 8 juli bespreken we verschillende facetten van bestuurlijke integriteit, zoals: hoe maak je het een verantwoordelijkheid van alle volksvertegenwoordigers? Wat zijn precies die verboden handelingen?
Tijdens deze bijeenkomst staan de geactualiseerde handreiking integriteit van politieke ambtsdragers bij provincies, gemeenten en waterschappen inclusief modelgedragscodes voor volksvertegenwoordigers en bestuurders, en het modelbeleidskader verboden handelingen centraal. Meld je nu aan!