Ongeregeldheden en verstoringen bij raadsvergaderingen zijn dit jaar veel in het nieuws geweest. Om medeoverheden te ondersteunen in het organiseren van veilige en toegankelijke vergaderingen is op 28 november 2025 het landelijke leernetwerk Veilig vergaderen van start gegaan.
Beeld: © BZK
Adviezen voor het veilig organiseren van een risicovolle vergadering
Op deze dag kwamen 25 gemeenten, drie provincies en een waterschap bijeen om ervaringen uit te wisselen en kennis te delen. Experts van het CCV en de politie, evenals een adviseur politiek-bestuurlijke kwesties, waren ook aanwezig en gingen met de deelnemers in gesprek. Uit deze gesprekken volgden diverse adviezen voor het veilig organiseren van een risicovolle vergadering. De meest in het oog springende worden hierna kort besproken.
Stel in de koude fase de protocollen op
In de gesprekken stond het advies aan organisaties centraal om juist in de rustige tijden met de veiligheid van vergaderingen en bijeenkomsten aan de slag te gaan. Door preventief met elkaar in gesprek te gaan en veiligheidsprotocollen op te stellen, kent iedereen zijn rol en handelingskaders op het moment dat er wel een incident is. Daarbij is het belangrijk dat de veiligheidsprotocollen bij iedereen bekend zijn en dat deze geoefend worden, zowel aangekondigd als onaangekondigd.
Zorg voor een goede samenwerking
Bij het ontwikkelen van de protocollen en het vaststellen van de rollen is het belangrijk dat er een goede samenwerking is tussen de verschillende afdelingen van een organisatie. Denk hierbij aan de griffie, veiligheidsadviseurs, facilitair beheer, presidium, College van B&W, communicatie en de samenwerking tussen beide driehoeken. De rol van de burgemeester is in de samenwerking tussen de driehoeken essentieel.
Deel in de protocollen het gebouw op in verschillende ‘ringen’
Iedere ring heeft een andere eindverantwoordelijke. Voorbeeld van een ringindeling:
- Ring 1: de raadszaal
- Ring 2: de publieke tribune
- Ring 3: buiten de raadszaal
Een dergelijke indeling creëert overzicht en duidelijkheid in de protocollen en de samenwerking.
Ontwikkel strategische bondgenootschappen
Informatie over het sentiment in de samenleving is essentieel in de voorbereiding van een risicovolle vergadering. De politie is echter beperkt in middelen en bevoegdheden en heeft dus niet altijd de benodigde informatie. Door contact te houden met sleutelfiguren in de wijk, bijvoorbeeld de veiligheidscoördinator van een voetbalvereniging of een wijkregisseur, en daar informatie op te halen, kun je als gemeente beter duiden wat er speelt in de wijk. Hierdoor wordt je informatiepositie versterkt en kun je passende beslissingen maken.
Vervolg
De deelnemers gaan nu met elkaar aan de slag om de veiligheid rondom risicovolle vergaderingen te verbeteren, zonder openheid en transparantie te verliezen. Om hierbij te helpen heeft BZK een eenmalige tegemoetkoming van in totaal 3 miljoen euro aan hen beschikbaar gesteld. De geleerde lessen en kennis zullen binnen het leernetwerk gedeeld worden. In 2026 wordt bepaald of het leernetwerk kan worden uitgebreid met meer gemeenten, provincies en waterschappen.